Aktualności
Przedstawienia Pięknego Święta Dżeser-Dżeseru w Świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari
W roku 2004 rozpoczęty został projekt dokumentacji i studiów nad ścianą wschodnią w jej części północnej oraz ścianą północną Górnego Dziedzińca Świątyni Hatszepsut w Deir el-Bahari.
Pierwszym etapem realizacji projektu było zadokumentowanie zachowanych przedstawień, a także rozpoznanie i włączenie do rekonstrukcji tych bloków, które nie zostały wstawione podczas odbudowy ścian. Nowe fragmenty możliwe były do dostawienia między innymi dzięki pracom wykopaliskowym prowadzonym rokrocznie na terenie Górnego Tarasu świątyni.
Dokumentacja rysunkowa została wykonana w skali 1:1 na folii przezroczystej z zaznaczeniem kolejnych faz dekoracji, a następnie zeskanowana. Umożliwiło to wykonanie rysunków wektorowych ścian w skali 1:1 w programie CorelDraw. Dodatkowo wykonane zostały także fotografie poszczególnych bloków, całych scen oraz detali.
Na ścianach w pół-nocnej części Górnego Dziedzińca przed-stawione zostało wielkie święto procesyjne. Zachowane reliefy pozwalają odczytać jego przebieg. Hatszepsut oraz Tutmozis III po złożeniu ofiar w Karnaku asystowali świętej barce Amona – Userhat w procesji w stronę Nilu, następnie osobiście sterowali barką rzeczną bóstwa, obok której w czasie przeprawy na brzeg zachodni rzekę przepływała także barka z posągami królewskimi oraz dwie inne barki Totmesa II. Procesji królewskiej towarzyszyła procesja żołnierzy. W tym samym czasie sprawowane były ofiary, zabijane byki, niesiono tron oraz prowadzono pantery. Na brzegu zachodnim procesja kierowała się w stronę świątyni Totmesa I, gdzie okadzana przez władców barka spoczywała na postumencie wśród śpiewu i tańca akrobatycznego. Barce towarzyszyli także przodkowie kró-lewscy uosobieni przez przenośne posągi królów. Następnie procesja zmierzała w kierunku świątyni, gdzie w Sali na Barkę posąg Amona umieszczony w naosie barki Userhat otrzymywał od władców wielki stos ofiar. Bóstwo spędzało noc w Sanktuarium, aby rano wyruszyć tą samą trasą w drogę powrotną do Karnaku, gdzie przed Amonem-Kamutefem miały miejsce rytuały zamykające święto.
Studia prowadzone nad tymi przedstawieniami skoordynowane z badaniami nad topografią rytualną Teb pozwoliły zweryfikować interpretację tego święta uznawanego dotychczas za „Piękne Święto Doliny”. Proponowana obecnie identyfikacja każe w nim widzieć „Piękne Święto Dżeser-dżeseru”. Dzięki nowemu spojrzeniu możliwa jest już teraz ponowna interpretacja źródeł pisanych oraz przedstawień, która pozwala na sprecyzowanie celu święta, a także na określenie jego ram czasowych. Dalsze studia mają przybliżyć dokładny przebieg święta oraz kształt jego rytuałów, a także powody, dla których przestało być ono sprawowane.
Zamknięciem projektu będzie udostępnienie światu naukowemu dokumentacji wykonanej w czasie prac nad projektem w formie publikacji przedstawień wraz z interpretacją scen święta.
Kierownik projektu: Jadwiga Iwaszczuk
Dokumentaliści: Jadwiga Iwaszczuk oraz Anastasiia Stupko-Lubczyńska, Eliza Szpakowska, Małgorzata Czapińska, Agata Urbaniak (rok 2005), Ewa Józefowicz, Fabiola Kolago, Olivera Krgović, Maria Mathia, Ivana Medenica, Agnieszka Niemirka (rok 2006), Małgorzata Kujawa, Mahmud Ragab Yassen (rok 2007) (w ramach nauki dokumentacji)
Kontakt: jiwaszczuk@iksio.pan.pl
Projekty egiptologiczne | Projekty archeologiczne | Projekty konserwatorskie i architektoniczne | Raporty | Historia badań